Hội thảo khoa học “80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam – Khởi nguồn và động lực phát triển”

  • Cập nhật: Thứ hai, 27/2/2023 | 3:19:02 PM

Sáng 27/2, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ban Tuyên giáo T.Ư, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hội đồng Lý luận T.Ư tổ chức hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam (1943-2023) - Khởi nguồn và động lực phát triển”. Hội nghị tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tới 63 tỉnh, TP.

Đồng chí Mai Sơn chủ trì tại điểm cầu tỉnh Bắc Giang.
Đồng chí Mai Sơn chủ trì tại điểm cầu tỉnh Bắc Giang.

Chủ trì hội thảo tại điểm cầu T.Ư có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Võ Văn Thưởng, Thường trực Ban Bí thư T.Ư Đảng; Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư. Cùng chủ trì có các đồng chí Ủy viên T.Ư Đảng: Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư; Trần Hồng Hà, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Đoàn Minh Huấn, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản.

Tại điểm cầu tỉnh Bắc Giang, đồng chí Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chủ trì; cùng dự có các đồng chí: Nghiêm Xuân Hưởng, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Trần Văn Tuấn, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; đại diện lãnh đạo Ủy ban MTTQ tỉnh, một số sở, ban, ngành và các cán bộ văn hóa, trí thức, văn nghệ sĩ tiêu biểu trên địa bàn tỉnh. 

Phát biểu khai mạc, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, hội thảo là hoạt động ý nghĩa nhằm tôn vinh, nhận thức rõ hơn về giá trị lịch sử, chính trị, khoa học, tầm vóc thời đại về sự ra đời của Đề cương về văn hóa Việt Nam trong tiến trình phát triển của nền văn hóa và sự nghiệp cách mạng của dân tộc. 

Cách đây 80 năm, vào tháng 2/1943, Đảng Cộng sản Việt Nam đã thông qua bản Đề cương về văn hóa Việt Nam do Tổng Bí thư Trường Chinh chấp bút. Ra đời trong bối cảnh của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, Đề cương là cương lĩnh đầu tiên của Đảng về văn hóa, xác lập văn hóa là một trong 3 mặt trận (chính trị, kinh tế, văn hóa). Thời điểm và bối cảnh ra đời của Đề cương cho thấy tư duy, tầm nhìn và sự quan tâm sâu sắc của Đảng ta trong phát triển văn hóa. Từ điểm khởi nguồn này, trải qua tiến trình lịch sử với rất nhiều biến động, việc phát triển các giá trị mang tính cương lĩnh của Đề cương vẫn giữ nguyên sức sống và có vai trò quan trọng đối với sự nghiệp phát triển văn hóa, con người Việt Nam. 

Đồng chí nhấn mạnh, việc kế thừa và phát huy những giá trị tích cực, tốt đẹp của nền văn hóa dân tộc, đẩy mạnh giao lưu, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại, khẳng định bản sắc và bản lĩnh của dân tộc trong quá trình hội nhập quốc tế hiện nay là quan trọng. Từ đó đề nghị các nhà khoa học, các đại biểu tập trung thảo luận về ý nghĩa khoa học, tầm vóc lịch sử và những giá trị trường tồn của bản Đề cương về văn hóa Việt Nam trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Sự đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức về vai trò của văn hoá đối với phát triển; công tác huy động nguồn lực cho phát triển văn hóa, con người. Xây dựng đội ngũ những người làm công tác văn hóa có phẩm chất, năng lực chuyên môn xứng tầm với yêu cầu, nhiệm vụ của tình hình mới; thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa và thị trường văn hóa phát triển.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Bắc Giang.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Bắc Giang.

Tại hội thảo, các đại biểu thảo luận hai nội dung chính là: "Giá trị lý luận và thực tiễn của Đề cương về văn hóa Việt Nam” và "Văn hóa, con người Việt Nam - Nền tảng tinh thần, động lực phát triển đất nước giai đoạn mới”. Theo đó, các đại biểu đã làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn vận dụng quan điểm, đường lối của Đề cương về văn hóa Việt Nam qua các thời kỳ; sự khai phá mở đường cho quá trình xây dựng lý luận văn hóa ở Việt Nam. Phát huy giá trị của Đề cương trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên lĩnh vực văn hóa, văn nghệ; vai trò và xu hướng chuyển đổi số trong phát triển văn hóa, xây dựng các nền tảng số về văn hóa Việt Nam… Đồng thời tập trung phân tích, làm rõ các yêu cầu phát triển văn hóa theo hướng bền vững trong bối cảnh hiện nay; đề xuất các giải pháp xây dựng, kiện toàn thể chế, góp phần tạo động lực tiếp tục phát huy giá trị của Đề cương vì mục tiêu phát triển văn hóa theo hướng bền vững.

Kết luận hội thảo, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa đánh giá cao các tham luận, ý kiến đóng góp sâu sắc của các đại biểu, nhà khoa học. Đồng thời nhấn mạnh hội thảo đã thống nhất đánh giá ý nghĩa lịch sử, giá trị to lớn, mang tầm thời đại, sức sống lâu dài, bền vững của Đề cương về văn hóa Việt Nam. Đề cương đã thể hiện sự kiên định và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện thực tiễn cách mạng Việt Nam; khẳng định văn hóa là một trong ba mặt trận chính trị, kinh tế, văn hóa. Đề cương đã phân tích giữa cách mạng chính trị và cách mạng văn hóa; cùng đó chỉ rõ nhiệm vụ trước mắt của các nhà văn hóa Việt Nam.  

Đồng chí nhấn mạnh, các ý kiến tại hội thảo cùng với thành quả nghiên cứu và những tư liệu lịch sử đã công bố thêm phần chứng minh, khẳng định giá trị to lớn, toàn diện của Đề cương về văn hóa Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng. Với những luận điểm khoa học và thuyết phục, Đề cương có ý nghĩa lý luận sâu sắc, mang tầm thời đại, có vai trò là cương lĩnh đầu tiên của Đảng về văn hóa, là sự khai phá mở đường, là thành quả lý luận về văn hóa của Đảng. Thực tế đã khẳng định những đóng góp quan trọng của Đề cương trong suốt thời gian qua. 

Dưới ánh sáng của Đề cương, Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, trong đó có đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ đã dày công xây dựng nền văn hóa mới đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện. Đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ nước nhà ngày càng hùng hậu, có sự kế thừa, phát triển vững chắc và đóng góp tích cực để đất nước ta có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế như ngày hôm nay.

Trên cơ sở đánh giá khoa học, toàn diện, khẳng định quan điểm cốt lõi của Đề cương đến nay vẫn còn nguyên giá trị về lý luận và thực tiễn. Hội thảo đã phân tích chỉ rõ quá trình vận dụng, kế thừa, phát huy, phát triển các giá trị cốt lõi của Đề cương để hoàn thiện đường lối văn hóa của Đảng suốt 80 năm qua. Trên cơ sở kiên định, nhất quán quan điểm nền tảng của Đề cương theo từng thời kỳ lịch sử, yêu cầu cách mạng, Đảng ta đã kịp thời điều chỉnh, bổ sung phù hợp. 

Đảng chủ trương xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thống nhất trong đa dạng cộng đồng các dân tộc Việt Nam với các đặc trưng cơ bản: Dân tộc, dân chủ, khoa học và nhân văn. Trong lý luận cũng như thực tiễn, văn hóa ngày càng quan trọng, đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị; là nhân tố điều tiết, đáp ứng vai trò phát triển nhanh và bền vững của đất nước. Trong xây dựng văn hóa, trọng tâm là chăm lo, xây dựng con người có nhân cách, lối sống tốt đẹp. Xây dựng văn hóa trong Đảng, cơ quan nhà nước, hệ thống chính trị để tạo động lực, niềm tin và lan tỏa mạnh mẽ trong nhân dân. 

Trên cơ sở khẳng định giá trị, ý nghĩa to lớn của Đề cương, hội thảo đã phân tích yêu cầu, nhiệm vụ giải pháp để tiếp tục nghiên cứu, kế thừa, phát triển quan điểm của Đề cương vào thực tiễn xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của đất nước. 

Hội thảo khẳng định tiếp tục vận dụng những quan điểm cốt lõi của đề cương, nhất là 3 nguyên tắc dân tộc hóa, đại chúng hóa, khoa học hóa để nghiên cứu, tổng kết, làm rõ nội hàm và mục tiêu xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc trong tình hình mới.

Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện thể chế và huy động các nguồn lực trong và ngoài xã hội để đầu tư cho sự phát triển văn hóa. Chú trọng chăm lo xây dựng văn hóa trong Đảng, cơ quan nhà nước, đoàn thể; trọng tâm là xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có năng lực, phẩm chất, đạo đức, nêu cao ý thức tuân thủ pháp luật, tinh thần trách nhiệm; ngăn chặn, đẩy lùi biểu hiện suy thoái đạo đức trong một bộ phận cán bộ. Cùng đó coi trọng xây dựng văn hóa trong doanh nghiệp. 

Theo Báo BGĐT(NQ)


Các tin khác
Chủ tịch nước Lương Cường và các đại biểu đến dự buổi lễ. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN

Tối 22/10/2025, tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (Hà Nội), Ban Chỉ đạo 35 Trung ương chỉ đạo, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Hội đồng Lý luận Trung ương, Báo Nhân Dân, Tạp chí Cộng sản, Đài Truyền hình Việt Nam và Hội Nhà báo Việt Nam đồng tổ chức Lễ trao giải Cuộc thi chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ năm - năm 2025.

Một cảnh trong vở chèo

Tối 20/10, tại Trung tâm Văn hóa - Triển lãm tỉnh Bắc Ninh (phường Bắc Giang) diễn ra lễ khai mạc Liên hoan Chèo toàn quốc 2025. Sự kiện do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo Cục Nghệ thuật biểu diễn phối hợp với Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức.

Tổng Bí thư Tô Lâm tặng bức tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh cho Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Ảnh: TTXVN

Theo dòng chảy của lịch sử, từ huyền thoại Mẹ Âu Cơ đến Bà Trưng, Bà Triệu phất cờ khởi nghĩa giành độc lập, tự do cho dân tộc, đến các thế hệ phụ nữ thời đại Hồ Chí Minh "Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Đảm đang" - mỗi thời kỳ phát triển của đất nước, mỗi trang sử của dân tộc đều ghi đậm dấu ấn của những người phụ nữ Việt Nam kiên trung, nhân ái, đảm đang, bất khuất với những cống hiến quan trọng trên nhiều lĩnh vực.

Đoàn công tác Việt Nam tham dự cuộc bỏ phiếu. Ảnh: Thanh Tuấn/Phóng viên TTXVN tại Mỹ

Ngày 14/10 giờ New York (nửa đêm 14/10 theo giờ Hà Nội), tại trụ sở Liên hợp quốc (LHQ), Đại hội đồng LHQ Khóa 80 đã bầu các thành viên Hội đồng Nhân quyền LHQ nhiệm kỳ 2026-2028, trong đó Việt Nam tái đắc cử vị trí này với số phiếu ủng hộ là 180, cao nhất trong số các ứng cử viên đại diện cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục
 
Thời sự