Bài 1: Bước đi thiết thực tăng trải nghiệm cho du khách

Thực hiện Đề án Một số mô hình phát triển sản phẩm du lịch đêm sẽ là một bước đi thiết thực nhằm tăng trải nghiệm cho du khách. Đặc biệt, các hoạt động văn hóa, lễ hội, giải trí về đêm sẽ góp phần quảng bá và bảo tồn văn hóa truyền thống, tạo không gian độc đáo, ấn tượng cho du khách, nhất là khách quốc tế.  

Tìm tòi, sáng tạo sản phẩm du lịch đêm

Thực tế là nhiều địa phương, nhất là ở những nơi trọng điểm du lịch đã bước đầu khai thác sản phẩm du lịch đêm. Mỗi nơi lại có mô hình cụ thể, phát huy chính nguồn lực thế mạnh của địa phương.

Ở Hà Nội, tour đêm "Giải mã Hoàng thành Thăng Long" đã trình làng tháng 4/2022, dành cho khách nội địa dịp cuối tuần và nhanh chóng được đón nhận. Đây cũng là sản phẩm du lịch về đêm thứ 2 của Hà Nội, sau tour đêm tại di tích Nhà tù Hỏa Lò. 

Kéo dài khoảng 1,5 giờ, tour này đưa du khách tham quan khu Đoan Môn, xem biểu diễn nghệ thuật trên sàn kính tại hố khảo cổ Đoan Môn, tham quan phòng trưng bày "Thăng Long - Hà Nội, lịch sử nghìn năm từ lòng đất", dâng hương tưởng nhớ 52 vị tiên đế tại điện Kính Thiên, trải nghiệm giải mã hiện vật Hoàng thành Thăng Long bằng ánh sáng laser trên dòng sông cổ... 

Nhiều khu vực Hoàng thành Thăng Long được thắp sáng, làm nổi bật vẻ đẹp trường tồn cùng thời gian. Đặc biệt, du khách còn được tặng vật phẩm có in ấn Sắc mệnh chi bảo sau khi làm lễ tại điện Kính Thiên, lấy nước từ giếng cổ thời Trần...

Theo Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội: Tour đêm "Giải mã Hoàng thành Thăng Long" là hướng đi sáng tạo để xây dựng sản phẩm du lịch mới, hấp dẫn dựa trên di tích, di vật tưởng chừng như đã rất quen thuộc với du khách. Với mong muốn tạo sản phẩm mới, độc đáo cho du lịch Thủ đô, tour hướng đến các giá trị văn hóa, lịch sử đặc biệt của Hoàng thành Thăng Long, đem đến cho du khách trải nghiệm khác biệt và hấp dẫn, làm nổi bật những di tích, di vật độc đáo của Khu Di sản.

Tiếp nối thành công này, tháng 1/2023 Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội phối hợp với một số đơn vị cho ra mắt tour "Đêm Hoàng cung Thăng Long - Một cảm nhận độc đáo" dành cho du khách quốc tế. Tour diễn ra 18 giờ thứ Ba, thứ Năm mỗi tuần với mức giá 1 triệu đồng/người...

Tái hiện không gian cung đình xưa tại tour "Đêm Hoàng cung Thăng Long - Một cảm nhận độc đáo". Ảnh: Đinh Thuận/TTXVN

Giám đốc Công ty Du lịch bền vững S.T.I.D Phùng Quang Thắng cho hay, các tour đêm về Hoàng thành Thăng Long sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quảng bá di sản cũng như khai thác du lịch của Di sản văn hóa thế giới do UNESCO ghi danh. Tuy vậy, điều khó là phải xây dựng câu chuyện văn hóa để du khách tiếp nhận kiến thức lịch sử qua hiện vật cổ nhưng cũng phải có yếu tố giải trí để tạo hứng thú cho du khách. 

Quảng Ninh là địa phương đi đầu khai thác sản phẩm du lịch đêm. Giám đốc Sở Du lịch Phạm Ngọc Thủy chia sẻ: Du lịch về đêm tại Quảng Ninh hiện nay đang phát triển tập trung tại Hạ Long và Móng Cái với du thuyền nhà hàng, nghe nhạc trên vịnh, tuyến phố đêm. Các hoạt động cung cấp cho du khách gồm ẩm thực hoạt động đến 24 giờ, dịch vụ vui chơi giải trí ở Sungroup, mua sắm đặc sản địa phương, hoạt động văn hóa nghệ thuật về đêm ở Tuần Châu…Nhờ đó, Quảng Ninh đã đón 8,86 triệu lượt khách, tổng doanh thu ước đạt 16.600 tỷ đồng. Quảng Ninh đứng thứ 3 cả nước, chỉ sau Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh về doanh thu du lịch nửa đầu năm 2023.

Nhiều doanh nghiệp bắt nhịp sớm với xu hướng du lịch đêm và góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch tại Quảng Ninh. Từ tháng 4/2023, Tập đoàn Paradise Vietnam vận hành du thuyền nhà hàng 5 sao Paradise Delight. Với hải trình 4 tiếng ven bờ Vịnh Hạ Long, du khách có thể thưởng thức ẩm thực cao cấp, xem show nghệ thuật đa phương tiện "Vũ điệu biển khơi", truyền tải câu chuyện huyền thoại Vịnh Hạ Long; chiêm ngưỡng núi Bài Thơ, Sun Wheel, cầu Bãi Cháy, Bảo tàng Quảng Ninh...

Bà Nguyễn Hải Đường, Giám đốc Sales & Marketing Tập đoàn Paradise Vietnam cho biết: "Vũ điệu biển khơi" kết hợp đa dạng các loại hình nghệ thuật, mang tới trải nghiệm đa giác quan; nhân viên trên du thuyền cũng hòa mình vào buổi diễn, tạo không khí gần gũi, thân mật cho du khách. Quan trọng là du khách có văn hóa, ngôn ngữ khác nhau nhưng vẫn cảm nhận được trọn vẹn thông điệp nghệ thuật. Theo đánh giá của các chuyên gia du lịch và báo chí, "Vũ điệu biển khơi" vẫn là show diễn nghệ thuật thường nhật hiếm hoi trên Vịnh Hạ Long khai thác thành công yếu tố văn hóa Việt Nam. Show diễn đã giới thiệu hình ảnh và con người vùng biển qua ngôn ngữ nghệ thuật, chạm được tới cảm nhận chung của du khách quốc tế.

Mặt khác, du thuyền Paradise Delight còn định kỳ tổ chức chương trình âm nhạc do các ca sỹ nổi tiếng trình diễn. Ngày 18/8, Paradise Việt Nam cũng tổ chức concert của nam danh ca Bằng Kiều. Du thuyền có khu vui chơi trẻ em đầu tiên trên du thuyền vịnh Hạ Long để đảm bảo kỳ nghỉ trọn vẹn, an toàn cho các gia đình có trẻ nhỏ. 

Rất nhiều địa phương khác như Thành phố Hồ Chí Minh, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Bình Thuận, Khánh Hòa, Bình Định, Cần Thơ... đều đã tìm tòi, khai thác thế mạnh sẵn có để phát triển sản phẩm du lịch đêm nhằm thu hút du khách.

Tăng sức cạnh tranh, thu hút khách 

Tham gia chuyến du hành thời gian trong Tour đêm Hỏa Lò, du khách sẽ được nhập vai tù chính trị, để trải nghiệm sự ngột ngạt, u tối trong các phòng giam, xà lim; trải nghiệm sự gian nan, nguy hiểm khi chui cống ngầm vượt ngục. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN

Bà Nguyễn Hải Đường, Giám đốc Sales & Marketing Tập đoàn Paradise Vietnam đánh giá: Du lịch đêm tạo ra trải nghiệm mới mẻ và độc đáo cho du khách. Ban đêm, cảnh quan và không gian thay đổi hoàn toàn, tạo ra không khí thú vị và lãng mạn cho du khách. Du lịch đêm cho phép du khách tận hưởng văn hóa địa phương độc đáo và trải nghiệm các hoạt động truyền thống như hội chợ đêm, biểu diễn nghệ thuật dân gian hay thưởng thức ẩm thực đặc sản. Sản phẩm du lịch đêm giúp phân tán lượng du khách trong ngày, giảm tải cho các điểm du lịch chính vào giờ cao điểm, tăng cường tính bền vững.

Điều quan trọng là sản phẩm du lịch đêm giúp tạo ra nhiều công việc mới cho người dân địa phương như hướng dẫn viên du lịch, quản lý nơi lưu trú, các hoạt động văn hóa, thúc đẩy kinh tế địa phương. Sản phẩm du lịch đêm mang đến sự đa dạng, phong phú lựa chọn của khách hàng, tăng cường cạnh tranh cho ngành du lịch, thu hút du khách trong nước, quốc tế. 

Chính vì những lợi ích trên, các nước có ngành du lịch phát triển mạnh đều tăng cường đầu tư vào sản phẩm du lịch đêm. Theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội: Du lịch đêm là một phần quan trọng của ngành Du lịch Pháp. Năm 2019, du lịch đêm đã tạo ra khoảng 133,3 tỉ EUR (tương đương 157 tỷ USD), chiếm khoảng 20% tổng giá trị ngành Du lịch và đóng góp 9,7% vào GDP của Pháp. 

Đối với Nhật Bản, năm 2018, du lịch đêm đã đóng góp khoảng 1,1% vào GDP của đất nước, tương đương với 2,3 nghìn tỉ JPY (tương đương 21 tỉ USD). 

Với Thái Lan - một thị trường cạnh tranh của Việt Nam, du lịch đêm có vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Năm 2019, du lịch đêm đã tạo ra khoảng 1,9 nghìn tỉ Baht (tương đương 63 tỉ USD), chiếm khoảng 11% tổng giá trị ngành Du lịch và đóng góp khoảng 2% vào GDP của Thái Lan. 

Du lịch đêm là một ngành công nghiệp phát triển ở Malaysia. Năm 2019, du lịch đêm đã tạo ra khoảng 82,2 tỉ Ringgit (tương đương 20 tỉ USD), chiếm khoảng 20% tổng giá trị ngành Du lịch và đóng góp hơn 5% vào GDP của Malaysia.

Theo nhiều chuyên gia du lịch, thực tế cho thấy, việc đa dạng các hoạt động giải trí về đêm giúp tăng sức cạnh tranh cho ngành du lịch quốc gia. Chẳng hạn như Singapore nổi tiếng về các sản phẩm du lịch đêm như Sentosa Island, Marina Bay Sands và khu vực quầy bar Clarke Quay đã trở thành những điểm thu hút du khách quốc tế và đóng góp vào doanh thu du lịch của Singapore. 

Cuộc khảo sát vào tháng 3/2023 của Tripoto - cổng tìm kiếm lớn nhất thế giới về nội dung du lịch do người dùng tạo ra cho thấy hoạt động giải trí về đêm cùng du thuyền đã đưa Singapore trở thành điểm đến yêu thích với du khách sinh từ năm 1981 đến 1996.

Qua đó, có thể thấy, sản phẩm ban đêm sẽ góp phần phát triển nền kinh tế nói chung và du lịch nói riêng, góp phần tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người lao động. Du lịch đêm cũng tận dụng tối đa các tài nguyên, nguồn lực tại chỗ để thu hút khách, tạo động lực mới cho sự phát triển xã hội. 

Với nhiều quốc gia, du lịch đêm không chỉ được xem là hướng đi giúp tăng trưởng kinh tế, mà còn tạo dấu ấn, hình ảnh, thương hiệu, bản sắc riêng cho điểm đến.

Tuy vậy, khai thác sản phẩm du lịch ban đêm là vấn đề còn mới ở Việt Nam. Các cơ quan liên quan vẫn rất cần khuyến khích phát triển sản phẩm, dịch vụ du lịch đêm mới mẻ, sáng tạo, phù hợp với xu hướng mới của thị trường, đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách.

Bài cuối: Đưa du lịch đêm thành sản phẩm chủ đạo