Đến nay, xã Ngọc Thiện có 6 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao. Nhiều sản phẩm đã xây dựng được chỗ đứng vững chắc trên thị trường và được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh tin tưởng, ưa chuộng như: Phở khô cao cấp và bún khô cao cấp của Hợp tác xã Sản xuất và Tiêu thụ mỳ gạo Quế Hằng; gạo thơm Ngọc Thiện TBR 225 của Hợp tác xã An Thịnh; chè lam ngũ vị Dà Liên của cơ sở sản xuất Bùi Thị Liên; bánh gio Song Vân của cơ sở sản xuất Đoàn Bá Thái; kẹo lạc bà Kiểm của hộ kinh doanh Giáp Thị Kiểm. Sau khi được công nhận sản phẩm OCOP, các chủ thể đều chú trọng mở rộng quy mô sản xuất, đầu tư nâng cao chất lượng và cải tiến hình thức sản phẩm, qua đó góp phần gia tăng giá trị, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động địa phương.

Người dân xã Ngọc Thiện sản xuất bún khô.

Điển hình như Cơ sở sản xuất bánh gio Đoàn Bá Thái, thôn Giếng, thường xuyên xuất bán từ 220–250 chiếc bánh/ngày. Vào dịp Tết, nhu cầu thị trường tăng cao, gia đình huy động thêm nhân lực, nâng sản lượng lên 20.000–30.000 chiếc, song vẫn không đủ cung ứng. Bên cạnh đó, các sản phẩm gạo thơm, chè lam, phở khô, bún khô cũng tiêu thụ thuận lợi. Theo các chủ thể, sản lượng tiêu thụ của các sản phẩm tăng khoảng 30–40%so với trước thời điểm được chứng nhận OCOP; uy tín và thương hiệu ngày càng được khẳng định. Đáng chú ý, một số sản phẩm đã được người dân mang đi tiêu thụ tại các thị trường nước ngoài như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc.

Theo Phòng Kinh tế xã Ngọc Thiện, thành công của Chương trình OCOP không chỉ thể hiện ở số lượng sản phẩm được chứng nhận mà quan trọng hơn là đã tạo chuyển biến rõ nét trong tư duy sản xuất của người dân. Từ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, các chủ thể OCOP ngày càng chú trọng chuẩn hóa quy trình, nâng cao chất lượng sản phẩm, cải tiến mẫu mã, bao bì và từng bước biết cách "kể câu chuyện” cho sản phẩm để tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Bà Giáp Thị Kiểm, chủ hộ kinh doanh kẹo lạc bà Kiểm, thôn Tân Thể là một điển hình. Với sự cẩn thận, chỉn chu trong sản xuất, khi được địa phương giới thiệu tham gia Chương trình OCOP, bà Kiểm rất hào hứng và trực tiếp đứng ra tổ chức sản xuất, lựa chọn nguyên liệu, giám sát chặt chẽ từng công đoạn chế biến. Từ sản phẩm ban đầu chủ yếu phục vụ nhu cầu của gia đình và người thân, kẹo lạc bà Kiểm nay đã được nhiều người biết đến, đặt mua với số lượng lớn. Bà Kiểm chia sẻ: "Việc kẹo lạc được công nhận OCOP 3 sao là động lực rất lớn để gia đình tôi mở rộng quy mô sản xuất, đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng thông qua các chợ truyền thống và nền tảng mạng xã hội, ứng dụng công nghệ số.”

Một điểm nhấn đáng ghi nhận của Chương trình OCOP tại Ngọc Thiện là các sản phẩm chủ yếu thuộc nhóm thực phẩm, khai thác hiệu quả nguồn nguyên liệu tại chỗ và bí quyết sản xuất truyền thống của các hộ dân. Vì vậy, OCOP không chỉ là sự ghi nhận về chất lượng sản phẩm mà còn góp phần tôn vinh giá trị văn hóa bản địa đặc sắc của địa phương.

Đặc sản bánh gio Song Vân đạt OCOP 3 sao.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Chương trình OCOP của xã vẫn còn một số khó khăn như: số lượng sản phẩm đạt chứng nhận còn hạn chế, chủ yếu mới dừng ở mức 3 sao; chưa có sản phẩm thuộc nhóm đồ uống, dược liệu, thủ công mỹ nghệ hay du lịch sinh thái. Công nghệ chế biến và quy mô sản xuất của nhiều cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu thị trường, gây khó khăn trong việc tiếp nhận các đơn hàng lớn.

Diện mạo nông thôn xã Ngọc Thiện ngày càng đổi mới.

Nhận diện rõ những hạn chế này, UBND xã Ngọc Thiện đang tập trung triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tạo điều kiện để các sản phẩm OCOP bứt phá. Trong đó, xã chú trọng nâng cao chất lượng các sản phẩm hiện có, đồng thời hỗ trợ các chủ thể đầu tư đổi mới công nghệ, phát triển thêm các sản phẩm mới, mang đậm bản sắc văn hóa địa phương. Cùng với đó, công tác xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu tiếp tục được tăng cường thông qua các kênh truyền thông, sàn thương mại điện tử và hội chợ, triển lãm trong và ngoài tỉnh.

Tân Mai